دسترسی به سرور از راه دور و روش های اتصال آن

فضای دیجیتال به حدی گسترده شده که بسیاری از شرکت‌ها و مراکز داده، سرورهای خود را در نقاط مختلف نگهداری می‌کنند. اگرچه مدیریت سرور در محل فیزیکی آن روش مرسومی است، اما دسترسی از راه دور به سرورها باعث صرفه جویی در زمان و هزینه می‌شود. مدیران شبکه و متخصصان زیرساخت به دلیل پراکندگی سیستم‌ها و نیاز به کنترل مداوم، به روش‌های مختلف اتصال از راه دور وابسته هستند.

این روش‌ها به افراد اجازه می‌دهند از هر نقطه جغرافیایی به سرور خود متصل شوند و کارهای ضروری را بدون نیاز به حضور در محل انجام دهند. در نگاه اول، دسترسی از راه دور شاید پیچیده به نظر برسد، اما آشنایی کامل با ابزارهایی مانند RDP و SSH  این فرایند را ساده‌تر می‌کند. همچنین استفاده از روش‌های تونلی و قابلیت‌های  VPN، ارتباطی ایمن را ایجاد می‌کند که برای کاربران قابل توجه است.

دسترسی به سرور از راه دور چیست؟

دسترسی به سرور از فاصله دور، راهی است که افراد توسط آن، بدون حضور فیزیکی در محل، به یک سیستم یا سخت افزار متصل شوند. این روش به افراد کمک می‌کند برنامه‌ها را اجرا کنند، تنظیمات را تغییر دهند، فایل‌ها را جابجا کنند یا مشکلات فنی را برطرف کنند. این قابلیت بیشتر برای شرکت‌هایی که زیرساخت‌های پراکنده دارند یا تیم‌هایی که در مناطق مختلف جغرافیایی فعالیت می‌کنند، بسیار مفید است.

این نوع اتصال تنها به برقراری ارتباط ساده محدود نمی‌شود. حفاظت از اطلاعات، رمزنگاری داده‌ها و اطمینان از هویت کاربران از اصول اساسی این روش هستند، چرا که هرگونه دسترسی غیرمجاز می‌تواند خطرات جدی برای اطلاعات ایجاد کند. ابزارهای مختلفی برای این نوع ارتباط وجود دارند، مانند RDP برای سیستم‌های ویندوز، SSH برای لینوکس و تونل‌های امن VPN که هر کدام از این ابزارها ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما هدف اصلی آن‌ها ایجاد یک ارتباط امن میان کاربر و سرور است.

برای درک بهتر این مفهوم، باید سه نکته را در نظر گرفت:

1) استفاده از پروتکل‌های امن برای تبادل داده‌ها

2) شناسایی تهدیدات احتمالی مانند حملات سایبری

3) طراحی یک ساختار امنیتی چند لایه

روش‌های مختلف دسترسی به سرور از راه دور

راه‌های متفاوتی برای دسترسی از راه دور وجود دارد که هر کدام در شرایط خاصی کاربرد دارند. برخی از این روش‌ها شامل:

1. اتصال دسکتاپ ریموت (RDP): این روش بیشتر برای سرورهای ویندوزی استفاده می‌شود و شخص می‌تواند محیط ویندوز را دقیقا مانند زمانی که پشت سیستم نشسته است، مشاهده و مدیریت کند .
2. اتصال امن لینوکسی (SSH): در سرورهایی که بر پایه یونیکس و لینوکس هستند، SSH شناخته شده است. این روش از طریق خط فرمان عمل می‌کند و امکان اجرای دستورات مختلف را به کاربر می‌دهد .
3. شبکه خصوصی مجازی (VPN): در این شیوه، یک تونل رمزگذاری شده بین کامپیوتر کاربر و شبکه اصلی شکل می‌گیرد و دسترسی به سرور یا چند سرور امکان پذیر می‌شود.
4. استفاده از راهکار تونلی: گاهی برای محافظت بیشتر از اطلاعات، از تونل‌ امن بین دو نقطه استفاده می‌شود که بخشی از داده‌ها را از دید افراد غیرمجاز مخفی نگه می‌دارد.
5. نرم افزارهای ابری: برخی ابزارهای ابری، دسترسی از راه دور را کمی ساده تر کرده اند. برای مثال Azure یا AWS که ابزار اختصاصی برای ورود به سرورها در اختیار شما می‌گذارند.

هرکدام از این روش‌ها نیازمند تنظیمات خاص خود هستند و انتخاب بهترین گزینه به نیازهای امنیتی، نوع سیستم عامل و بودجه بستگی دارد. برای مثال،RDP  استفاده آسان تری دارد اما نیازمند دقت بیشتر در تنظیمات امنیتی است. از سوی دیگر،SSH سرعت بالایی دارد اما ممکن است برای کاربران تازه کار پیچیده به نظر برسد. در نهایت، انتخاب روش مناسب به شرایط شبکه و الزامات پروژه بستگی دارد. Top of Form

منظور از RDP چیست؟ چه مزایایی دارد؟

RDP یک روش ارتباطی است که توسط شرکت مایکروسافت طراحی شده و برای اتصال به سیستم‌های ویندوزی از راه دور استفاده می‌شود. این پروتکل به افراد کمک می‌کند تا دسکتاپ ویندوز را دقیقا همانطور که روی یک کامپیوتر محلی دیده می‌شود، مشاهده کنند و به راحتی دستورات مورد نظر را اجرا کنند. به همین دلیل، افراد می‌توانند حتی از فاصله‌های بسیار دور، سرورهای ویندوزی را مدیریت کنند. بسیاری از کاربران RDP را به دلیل محیط گرافیکی آن دوست دارند، اما باید به مسائل امنیتی هم توجه ویژه ای داشت؛ مانند تغییر پورت پیش فرض و به کارگیری رمزهای قوی برای جلوگیری از نفوذ افراد دیگر.

مزایای اصلی  RDPبه شرح زیر است:

– رابط کاربری ساده و قابل فهم: به جای استفاده از دستورات متنی، محیط ویندوز مثل یک کامپیوتر معمولی دیده می‌شود.

– مدیریت سریع و راحت: نصب نرم افزارها، کنترل سخت افزار و انتقال فایل‌ها به سادگی امکان پذیر است.

– پشتیبانی از چند کاربر همزمان: در نسخه‌های حرفه ای ویندوز، امکان دسترسی همزمان چند کاربر به سرور وجود دارد (البته بسته به نوع لایسنس).

– اتصال پایدار و مناسب: RDP از فناوری‌هایی برای فشرده سازی داده‌ها استفاده می‌کند که باعث می‌شود تصاویر و ویدیوها بدون افت کیفیت، با سرعت قابل قبول منتقل شوند.

– سازگاری با ابزارهای امنیتی: قابلیت‌هایی مانند احراز هویت شبکه (NLA) می‌توانند به کاهش خطرات امنیتی کمک کنند.

در واقع، RDP ابزار قدرتمندی برای مدیریت سرورهای ویندوزی شناخته می‌شود و اگر به اصول امنیتی توجه کافی شود، یک انتخاب مطمئن برای مدیریت از راه دور خواهد بود.

آشنایی با SSH و ویژگی های آن

SSH که مخفف Secure Shell است، یک روش برای مدیریت و کنترل سرورهای لینوکسی و یونیکسی از راه دور محسوب می‌شود. این روش از رمزنگاری استفاده می‌کند تا ارتباطات ایمن باشند و کاربران بتوانند دستورات خود را از راه دور در محیط خط فرمان اجرا کنند. برخلاف RDP که محیط گرافیکی دارد، SSH بیشتر به شکل متنی عمل می‌کند و سبک مدیریتی متفاوتی دارد.

این روش بیشتر برای کسانی که به مدیریت سرورها و برنامه‌نویسی مشغول هستند، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه ممکن است برای افرادی که به محیط‌های گرافیکی عادت دارند، در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد، اما با یادگیری آن، می‌توان از مزایای زیادی بهره‌مند شد.

ویژگی‌های مهم  SSHدر زیر توضیح داده شده است:

– ایمن سازی اطلاعات: داده‌هایی که بین سیستم و سرور رد و بدل می‌شوند، از طریق کلیدهای رمزنگاری محافظت می‌شوند.

– سرعت بالا در اجرا: به دلیل نبود محیط گرافیکی، دستورات سریع تر پردازش می‌شوند.

– انتقال فایل ایمن: ابزارهایی مثل SCP و SFTP امکان جا به جایی فایل‌ها بین سیستم و سرور را فراهم می‌کنند.

– سازگاری گسترده: این روش روی اکثر نسخه‌های لینوکس، یونیکس و حتی برخی سیستم‌های دیگر قابل استفاده است.

– تغییر پورت پیش فرض: می‌توان شماره پورت پیش‌فرض (۲۲) را تغییر داد تا احتمال حملات کاهش یابد.

دسترسی به سرورهای لینوکس از راه دور

برای مدیریت سرورهای لینوکسی، یکی از بهترین روش‌ها استفاده از SSH است. برای شروع، باید نرم افزار مربوط به SSH روی سرور نصب شده باشد. مثلا در سیستم عامل‌هایی مثل اوبونتو یا دبیان، می‌توانید بسته ای به نام openssh-server را نصب کنید. سپس از کامپیوتر شخصی خود، با استفاده از برنامه‌هایی مثل PuTTY در ویندوز یا ابزار Terminal در سیستم عامل‌های لینوکسی، به سرور متصل می‌شوید.

بعد از اتصال، می‌توانید با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور یا استفاده از کلیدهای امنیتی، وارد سرور شوید. سپس، تمام کارهای مدیریتی مثل نصب نرم افزارها، راه اندازی سرویس‌ها یا ایجاد پوشه‌ها از طریق خط فرمان انجام می‌شود. برای افزایش امنیت، بهتر است پورت پیش فرض SSH را تغییر دهید، دسترسی مستقیم به کاربر root را غیرفعال کنید، رمز عبور قوی انتخاب کنید و از کلیدهای امنیتی RSA یا Ed25519 استفاده کنید. اگر بخواهید برنامه‌های گرافیکی روی سرور اجرا کنید، باید محیط گرافیکی و ابزارهایی مثل VNC Server یا X11 Forwarding را تنظیم کنید.

البته بیشتر مدیران ترجیح می‌دهند از خط فرمان استفاده کنند، چون سبک تر است و منابع کمتری از سرور مصرف می‌کند. در نهایت، برای مدیریت سرور لینوکسی از راه دور، نیاز به کمی آشنایی با دستورات خط فرمان دارید. اما انعطاف پذیری بالای لینوکس و قدرت ابزارهای آن باعث می‌شود بتوانید حتی سروری که فاصله زیادی از شما دارد را به طور کامل کنترل کنید.

دسترسی تونل به سرورهای از راه دور

در برخی موارد، مدیران سیستم ترجیح می‌دهند تنها بخش خاصی از سرور در شبکه داخلی قابل دسترسی باشد. برای این کار، از روشی به نام تونل سازی استفاده می‌شود. تونل سازی به این معناست که ارتباط بین کاربر و سرور از طریق یک مسیر رمزگذاری شده انجام می‌گیرد که از شنود اطلاعات جلوگیری می‌کند. یکی از کاربردهای مهم این روش در SSH، انتقال پورت‌ها است. به این صورت که اگر یک سرویس داخلی مانند وب سرور فقط در شبکه داخلی فعال باشد و از بیرون شبکه قابل دسترسی نباشد، مدیر می‌تواند از تونل SSH استفاده کند تا به شکل ایمن به آن سرویس متصل شود.

علاوه بر SSH، ابزارهای دیگری مانند OpenVPN یا WireGuard نیز برای ایجاد تونل استفاده می‌شوند. این ابزارها معمولا یک اتصال گسترده تر و جامع تر ایجاد می‌کنند، اما عملکرد کلی آن‌ها مشابه است. در واقع می‌توان گفت تونل سازی یک مسیر امن برای انتقال داده‌ها ایجاد می‌کند که از دسترسی افراد غیرمجاز جلوگیری می‌کند. این روش زمانی مفید است که بخواهید تنها بخشی از اطلاعات سرور را در دسترس قرار دهید یا دسترسی به برخی پورت‌ها را محدود کنید. تونل سازی به دلیل امنیت بالا و کارایی مناسب، از بهترین روش‌ها برای مدیریت ارتباطات در شبکه‌های حساس به حساب می‌آید.

اهمیت امنیت در اتصالات از راه دور

برای دسترسی از راه دور به سرورها، اگرچه مزایای زیادی وجود دارد، اما خطراتی هم به همراه دارد. باز کردن درگاه‌های ارتباطی می‌تواند زمینه ای برای نفوذ هکرها ایجاد کند. چند دلیل اصلی وجود دارد که چرا باید امنیت در این زمینه جدی گرفته شود:

اول اینکه اطلاعات ذخیره شده روی سرورها، دارایی‌های مهم سازمان هستند و اگر به دست افراد غیرمجاز بیفتند، مشکلات بزرگی ایجاد می‌شود.

دوم، احتمال آسیب به زیرساخت‌ها وجود دارد. هکرها می‌توانند سرویس‌ها را مختل کنند یا کدهای مخرب وارد سیستم کنند.

سوم، استفاده از شبکه‌های عمومی برای اتصال از راه دور همیشه خطرناک است. در این شرایط، احتمال شنود اطلاعات، تغییر داده‌ها یا حتی سرقت هویت کاربران وجود دارد.

برای کاهش این خطرات، باید از روش‌های امنیتی مختلف استفاده کرد تا از بروز مشکلات بزرگ تر جلوگیری شود.

راهکارهای امنیتی برای دسترسی از راه دور

برای کاهش خطرات احتمالی، باید اقدامات جدی و دقیق انجام داد. مانند:

• استفاده از رمز عبور قوی:رمز عبور باید حداقل ۱۲ کاراکتر داشته باشد و ترکیبی از حروف بزرگ، حروف کوچک، اعداد و نمادها در آن استفاده شود.
• غیرفعال کردن دسترسی مستقیم کاربر Root در SSH:دسترسی مستقیم به Root بسیار خطرناک است. بهتر است ابتدا با یک کاربر عادی وارد شوید و برای انجام کارهای مدیریتی از دستورsudo  استفاده کنید.
• فعال کردن احراز هویت چند مرحله ای:در سرورهایی که از RDP (مانند ویندوز سرور) استفاده می‌کنند یا حتی در SSH، می‌توانید از ابزارهایی مانند Google Authenticator برای ایجاد یک لایه امنیتی اضافه استفاده کنید.
• استفاده از گواهی نامه‌های معتبر در VPNها:به جای استفاده از نام کاربری و رمز عبور ساده، می‌توان از گواهی نامه‌های دیجیتالی استفاده کرد که امنیت بیشتری فراهم می‌کند.
• بستن پورت‌های غیرضروری:حتما دیواره آتش (فایروال) را تنظیم کنید و فقط پورت‌هایی که لازم هستند باز بگذارید. حتی بهتر است پورت پیش فرض RDP یا SSH تغییر کند تا از حملات خودکار جلوگیری شود.
• حذف نرم افزارهای قدیمی:نرم افزارها یا سیستم عامل‌هایی که به روز رسانی نشده اند، ممکن است نقاط ضعف جدی داشته باشند. همیشه نسخه‌های جدید و وصله‌های امنیتی را نصب کنید.
• استفاده از ابزارهای نظارتی:لاگ‌ها و تلاش‌های ناموفق برای ورود را بررسی کنید. اگر فعالیت مشکوکی مشاهده شد، می‌توانید آی پی‌های مهاجم را مسدود کنید.

علاوه بر این موارد، باید قوانین مشخصی در سازمان تعریف شود. مثلا مشخص کنید چه کسانی می‌توانند به سیستم‌های راه دور دسترسی داشته باشند یا فرایند نگهداری و تعمیرات چگونه انجام شود. همچنین، فرهنگ سازی امنیتی در سازمان اهمیت زیادی دارد و باید به آن توجه شود.

استفاده از VPN در سرورهای ویندوز

سرورهای ویندوز معمولا از ترکیب RDP و VPN برای دسترسی از راه دور استفاده می‌کنند. یکی از روش‌های ایجاد شبکه خصوصی در این سیستم‌ها، فعال سازی سرویس RRAS است که از طریق Server Manager انجام می‌شود. این سرویس به کاربران این امکان را می‌دهد تا از مکان‌های دیگر، پس از تایید هویت، به شبکه داخلی متصل شوند. مراحل راه اندازی این سرویس شامل موارد زیر است:

• نصب بخش مربوطه در Server Manager
• انتخاب گزینه‌های VPN و NAT در تنظیمات
• مشخص کردن محدوده آدرس‌های آی پی و تنظیم دیوار آتش

کاربران می‌توانند اطلاعات VPN را در سیستم خود وارد کنند و به شبکه خصوصی متصل شوند. این روش امنیت بالاتری را در مقایسه با استفاده مستقیم از RDP روی اینترنت فراهم می‌کند. همچنین، باعث می‌شود ارتباطات از راه دور با ایمنی و کنترل بیشتری انجام شوند.

استفاده از VPN در سرورهای لینوکسی

در سیستم عامل لینوکس، برای راه اندازی VPN اغلب از ابزار OpenVPN استفاده می‌شود. ابتدا OpenVPN را نصب و سپس گواهی‌های دیجیتال برای سرور و کاربر ساخته می‌شود. بعد از این مراحل، یک فایل تنظیمات برای سرور تهیه می‌گردد که جزئیاتی مانند نوع پروتکل UDP یا TCP، پورت و محل ذخیره گواهی‌ها در آن مشخص شده است.

افراد به کمک فایل تنظیمات اختصاصی می‌توانند از هر مکانی به سرور VPN متصل شوند و به شبکه داخلی دسترسی پیدا کنند که پورت‌ها در اینترنت عمومی دیده نشوند. همچنین، مدیر شبکه باید تنظیمات رمزنگاری، احراز هویت و مسدود کردن درخواست‌های ناشناس را در دیواره آتش به درستی انجام دهد.

خرید سرور از مستر اچ پی

برای افرادی که نیاز دارند سرور فیزیکی قدرتمند در اختیار بگیرند، مستر اچ پی می‌تواند گزینه درستی باشد. این شرکت سرورهایی از خانواده HP، تجهیزات جانبی و همچنین مشاوره سخت افزاری عرضه می‌کند. کارشناسان فروش مستر اچ پی، مدل‌های گوناگون و قطعات جانبی سرور را طبق نیازهای شما معرفی می‌کنند. در صورت تمایل، می‌توانید از طریق وبسایت رسمی مستر اچ پی اطلاعات دقیق کسب کنید و سفارش مورد نظر را ثبت نمایید.

جمع بندی

مدیریت سرورها از راه دور، شیوه ای جدید برای کنترل و پشتیبانی سامانه‌ها است که نیاز به حضور فیزیکی در محل را از بین می‌برد. این روش به کارشناسان اجازه می‌دهد تا از هر نقطه ای که به اینترنت دسترسی دارند، تنظیمات لازم را انجام دهند یا مشکلات را برطرف کنند. البته این نوع دسترسی، خطراتی نیز به همراه دارد که می‌توان با استفاده از ابزارهای امن مانند SSH، نسخه‌های پیشرفته RDP، یا شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN) این خطرات را کاهش داد.

این اقدامات باعث می‌شود دسترسی به سرور به شکلی ایمن و بدون نگرانی انجام شود. در نهایت، علاوه بر اینکه سرعت رفع مشکلات را افزایش می‌دهند، بلکه باعث می‌شوند فعالیت‌های سازمانی بدون وقفه ادامه پیدا کنند.

سوالات متداول

1. چرا باید پورت پیش فرض RDP یا SSH را تغییر داد؟
   چون ربات‌های نفوذگر معمولا روی پورت‌های پیش فرض جستجو می‌کنند. اگر پورت دیگری تعیین کنیم، حملات خودکاری که کل اینترنت را اسکن می‌کنند کمتر موفق می‌شوند. البته این کار امنیت صد درصدی ایجاد نمی‌کند، اما به کاهش خطر کمک می‌کند.
2. دریافت گواهی نامه امن در VPN چه کمکی می‌کند؟
   داشتن گواهی نامه رمزنگاری معتبر در VPN باعث می‌شود که سرور و کاربر بتوانند هویت یکدیگر را شناسایی کنند. این کار باعث می‌شود افراد غیرمجاز نتوانند به اتصال دسترسی پیدا کنند. کلیدهای رمزنگاری به صورت اختصاصی تولید می‌شوند و همین موضوع، شنود اطلاعات را بسیار سخت تر می‌کند.
3. آیا استفاده از ریموت دسکتاپ برای همه سرورهای ویندوزی یکسان است؟
   اصول اولیه در همه سرورهای ویندوزی مشابه است، اما نسخه‌های مختلف ویندوز و تنظیمات امنیتی متفاوت می‌توانند ویژگی‌های اضافی داشته باشند. برای مثال، در ویندوز سرور می‌توان از قابلیتی به نام NLA (احراز هویت در سطح شبکه) استفاده کرد که امنیت بیشتری را فراهم می‌کند.
4. چگونه ورود root را در SSH غیرفعال کنیم؟
   برای این کار باید فایل تنظیمات sshd_config را که در مسیر /etc/ssh/sshd_configقرار دارد، ویرایش کنید. مقدارPermitRootLogin  را رویno  تنظیم کنید. سپس سرویس SSH را دوباره راه اندازی کنید و از یک کاربر دیگر با دسترسی‌های لازم استفاده کنید.
5. چه فرقی بین تونل SSH و VPN است؟
   تونل SSH معمولا برای انتقال یک پورت یا سرویس خاص استفاده می‌شود و فقط بخشی از ترافیک را رمزنگاری می‌کند. اماVPN تمام ترافیک بین کاربر و شبکه مقصد را رمزنگاری کرده و دسترسی کامل به شبکه داخلی را فراهم می‌کند.