راهنمای جامع تست CPU سرور: تضمین پایداری با Prime95 و stress-ng

پردازنده (CPU) به عنوان مغز متفکر سرور، نقشی حیاتی در پردازش داده ها و اجرای بی نقص سرویس ها ایفا می کند. هرگونه ضعف یا ناپایداری در عملکرد CPU سرور می تواند منجر به اختلالات گسترده، از دست رفتن داده ها و کاهش بهره وری کسب وکار شما شود. به همین دلیل، تست CPU سرور نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر برای هر مدیر سیستم هوشمندی است. در این راهنمای جامع از متخصصان مستر اچ پی، ما به شما نشان می دهیم چگونه با استفاده از دو ابزار استاندارد صنعتی، یعنی Prime95 برای ویندوز و stress-ng برای لینوکس، یک تست استرس پردازنده کامل و قابل اطمینان را اجرا کنید.

برای خواندن مقاله راهنمای کامل خرید CPU سرور، دراین قسمت کلیک کنید.

چرا و چه زمانی باید به فکر تست CPU سرور باشیم؟

انجام تست CPU سرور صرفاً برای سرورهای اچ پی جدید نیست. دلایل متعددی وجود دارد که شما را ملزم به ارزیابی دقیق سلامت پردازنده سرور می کند. نادیده گرفتن این فرآیند می تواند به قیمت پایداری کل زیرساخت شما تمام شود. به عنوان متخصصان در مستر اچ پی، ما همواره تاکید داریم که پیشگیری بهتر از درمان است و این اصل در دنیای سرورها اهمیتی دوچندان دارد.

 سناریوهای کلیدی برای اجرای تست استرس پردازنده

• پس از خرید و راه اندازی سرور جدید: قبل از اینکه سرور hp جدید را وارد محیط عملیاتی (Production) کنید، باید از پایداری صددرصدی آن تحت بارهای سنگین مطمئن شوید.
• بعد از ارتقاء سخت افزاری: تعویض یا افزودن قطعاتی مانند رم سرور، هارد یا حتی خود CPU می تواند بر تعادل حرارتی و پایداری سیستم تأثیر بگذارد. یک تست استرس کامل، صحت عملکرد مجموعه جدید را تأیید می کند.
• هنگام بروز مشکلات غیرمنتظره: اگر سرور شما به صورت تصادفی ری استارت می شود، با خطاهای صفحه آبی (BSOD) در ویندوز یا Kernel Panic در لینوکس مواجه می شوید، اولین قدم باید تست استرس پردازنده و حافظه رم باشد.
• بررسی کارایی سیستم خنک کننده: تست استرس با به حداکثر رساندن تولید حرارت توسط CPU، بهترین راه برای سنجش توانایی سیستم خنک کننده (Cooling) سرور در دفع گرما و جلوگیری از پدیده گلوگاه حرارتی (Thermal Throttling) است.
• قبل و بعد از اورکلاک (Overclocking): هرچند اورکلاک در سرورها رایج نیست، اما در صورت انجام، تست پایداری برای یافتن ولتاژ و فرکانس پایدار ضروری است.

برای خواندن مقاله سرعت کلاک پردازنده (Clock Rate) چیست؟ 3تاثیر مثبت در CPU، اینجا کلیک کنید.

معرفی ابزارهای استاندارد برای تست CPU سرور: Prime95 در برابر stress-ng

برای اجرای تست های استرس و بررسی سلامت پردازنده سرور، انتخاب ابزار مناسب نقش کلیدی دارد. بسته به نوع سیستم عامل و نیازهای تست، می توان از نرم افزارهای مختلفی بهره گرفت که هر یک ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند. در این بخش، دو ابزار استاندارد و پرکاربرد یعنی Prime95 و stress-ng را معرفی می کنیم.

تست Prime95

Prime95 یکی از ابزارهای قدرتمند برای تست استرس CPU در ویندوز، مک و لینوکس است که بیشتر به خاطر استفاده در پروژه GIMPS شناخته می شود. تمرکز این ابزار روی انجام محاسبات پیچیده ریاضی (اعداد اول مرسن) است که به شدت پردازنده را درگیر می کند. این ویژگی، Prime95 را به گزینه ای مناسب برای بررسی سیستم خنک کننده و پایداری CPU تبدیل کرده است.

تست stress-ng

stress-ng ابزار خط فرمانی بسیار کامل برای لینوکس است که امکان تست استرس روی اجزای مختلف سیستم مانند CPU، حافظه، دیسک و I/O را فراهم می کند. این ابزار با بیش از 200 تست مختلف، گزینه ای ایده آل برای محیط های سروری و تست های دقیق و ماژولار محسوب می شود. نصب آن نیز بسیار آسان است و معمولاً مستقیماً از مخازن رسمی توزیع های لینوکس در دسترس است.

راهنمای گام به گام تست استرس پردازنده با Prime95 (مخصوص ویندوز سرور)

Prime95 به دلیل استفاده از الگوریتم های پیچیده ریاضی برای یافتن اعداد اول مرسن، شهرت فوق العاده ای در به چالش کشیدن CPU و تولید حرارت دارد. این نرم افزار کوچک، پردازنده شما را به گونه ای تحت فشار قرار می دهد که شاید هیچ نرم افزار کاربردی دیگری نتواند.

آماده سازی و اجرای تست با Prime95

1. دانلود و استخراج: ابتدا آخرین نسخه Prime95 را از وب سایت رسمی آن دانلود کنید. این برنامه نیازی به نصب ندارد و پرتابل است. کافی است فایل فشرده را در یک پوشه استخراج کنید.
2. اجرای اولیه: فایل Prime95.exe را اجرا کنید. در پنجره اول، گزینه “Just Stress Testing” را انتخاب کنید تا مستقیماً وارد بخش تست شوید.
3.  انتخاب نوع تست (مهم ترین بخش): پنجره “Run a Torture Test” به شما چندین گزینه ارائه می دهد. درک تفاوت آن ها برای یک تست CPU سرور مؤثر، حیاتی است:

• Small FFTs (حداکثر حرارت و فشار بر CPU): این گزینه بهترین انتخاب برای تست پایداری خالص CPU و کارایی سیستم خنک کننده است. این تست کمترین استفاده را از رم دارد و تمام فشار را روی واحدهای ممیز شناور (FPU) و کش پردازنده متمرکز می کند.
• In-place Large FFTs: فشار زیادی بر CPU وارد می کند اما مقداری از حافظه رم را نیز درگیر می کند.
• Blend (ترکیبی): این گزینه یک تست جامع است که علاوه بر CPU، کنترلر حافظه و خود ماژول های رم را نیز به شدت به چالش می کشد. برای تست کلی سلامت سیستم گزینه مناسبی است.

    توصیه متخصصان مستر اچ پی: برای تمرکز صرف بر روی تست استرس پردازنده، با گزینه Small FFTs شروع کنید.

4. شروع تست و نظارت: پس از انتخاب گزینه مورد نظر، روی OK کلیک کنید. تست فوراً آغاز می شود و شما پنجره ای را مشاهده می کنید که وضعیت هر هسته پردازنده (Worker) را نمایش می دهد. در این مرحله، استفاده از یک نرم افزار مانیتورینگ شخص ثالث مانند HWMonitor یا HWiNFO64 ضروری است. این ابزارها به شما اطلاعات دقیقی از موارد زیر می دهند:

• دمای تک تک هسته های CPU
• فرکانس کاری (Clock Speed) هسته ها
• توان مصرفی پردازنده (CPU Package Power)

تحلیل نتایج و اتمام تست

یک تست موفق، تستی است که بدون خطا و بدون افزایش دمای بیش از حد، برای مدت زمان مشخصی ادامه یابد.

• مدت زمان تست: برای اطمینان از پایداری سرور، توصیه می شود تست حداقل ۴ تا ۶ ساعت اجرا شود. برای سرورهای حیاتی (Mission-Critical)، اجرای تست به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت نیز مرسوم است.
• شناسایی خطا: اگر در پنجره Prime95 برای هر یک از Workerها پیغام خطا (معمولاً “FATAL ERROR: Rounding was…”) مشاهده کردید، یا یکی از Workerها متوقف شد، این به معنای عدم پایداری است. دلایل آن می تواند گرمای بیش از حد، ولتاژ نامناسب CPU یا مشکل سخت افزاری در خود پردازنده باشد.
• بررسی دما: دمای پردازنده تحت بار Prime95 نباید از محدوده امن تعیین شده توسط سازنده (معمولاً زیر ۹۰-۹۵ درجه سانتی گراد) فراتر رود. اگر دما به سرعت به این محدوده نزدیک شد، نشان دهنده ضعف سیستم خنک کننده سرور شماست و باید تست را متوقف کنید.

برای متوقف کردن تست، کافی است از منوی “Test” گزینه “Stop” را انتخاب کنید.

آموزش کامل تست CPU سرور در لینوکس با stress-ng

در دنیای لینوکس، stress-ng ابزاری بی رقیب و همه کاره است. این ابزار که نسخه تکامل یافته stress محسوب می شود، می تواند به صورت کاملاً ماژولار، بخش های مختلفی از جمله CPU، کش، حافظه، I/O و شبکه را تحت فشار قرار دهد.

نصب stress-ng

نصب این ابزار از طریق مدیر بسته توزیع شما به سادگی امکان پذیر است.

1. در توزیع های مبتنی بر Debian/Ubuntu:

bash

sudo apt update

sudo apt install stress-ng -y

2. در توزیع های مبتنی بر RHEL/CentOS/Fedora:

bash

sudo dnf install epel-release -y

sudo dnf install stress-ng -y

اجرای دستورات کاربردی برای تست استرس پردازنده

زیبایی stress-ng در انعطاف پذیری آن از طریق خط فرمان است. در اینجا چند مثال کاربردی آورده شده است.

• تست ساده روی تمام هسته های CPU:

    این دستور تمام هسته های موجود را به مدت ۵ دقیقه با متد cpu تحت فشار قرار می دهد.

bash

stress-ng –cpu 0 –timeout 300s –metrics-brief

1. cpu 0: از تمام هسته های CPU استفاده کن.
2. timeout 300s: تست را پس از ۳۰۰ ثانیه (۵ دقیقه) متوقف کن.
3. metrics-brief: خلاصه آمار عملکرد را در پایان نمایش بده.

• تست استرس شدید با متدهای مختلف:

    برای یک تست جامع تر، می توانید چندین متد استرس CPU را به صورت همزمان اجرا کنید.

bash

stress-ng –cpu 4 –cpu-method all –timeout 10m -v

1. cpu 4: از ۴ هسته (یا Worker) برای تست استفاده کن.
2. cpu-method all: به صورت تصادفی از بین تمام متدهای تست CPU انتخاب کن (بسیار کامل).
3. timeout 10m: زمان تست را ۱۰ دقیقه تعیین کن.
4. v: خروجی را به صورت کامل (Verbose) نمایش بده.

• شبیه سازی بار یک ماشین مجازی (VM):

    stress-ng می تواند بارهای کاری خاصی را نیز شبیه سازی کند. این دستور بار پردازشی مشابه یک ماشین مجازی را روی ۸ هسته به مدت ۱۵ دقیقه ایجاد می کند.

bash

stress-ng –vm 8 –vm-bytes 1G –timeout 15m

نظارت و بررسی نتایج در لینوکس

همزمان با اجرای stress-ng در یک ترمینال، باید در ترمینال دیگری وضعیت سیستم را نظارت کنید.

• htop یا top: برای مشاهده لحظه ای بار CPU روی هر هسته.
• sensors: برای بررسی دمای پردازنده (ممکن است نیاز به نصب بسته lm-sensors و اجرای sensors-detect داشته باشید).
• dmesg -w: برای مشاهده پیام های هسته لینوکس به صورت زنده. هرگونه خطای سخت افزاری در اینجا گزارش خواهد شد.

اگر سیستم در طول تست پایدار بماند، هنگ نکند و دمای آن در محدوده امن باقی بماند، تست CPU سرور شما با موفقیت انجام شده است.

خرید سرور و سی پی یو سرور از نمایندگی

مستر اچ پی یکی از معتبرترین نمایندگی های خرید سرور دست دوم و خرید سرور اچ پی است. این شرکت با ارائه مشاوره تخصصی، ضمانت اصل بودن کالا و خدمات پس از فروش، توانسته است اعتماد بسیاری از مدیران شبکه و شرکت ها را جلب کند. اگر به دنبال خرید رم سرور اچ پی با گارانتی و کیفیت مطلوب هستید، مستر اچ پی بهترین گزینه برای شما است.

سایت مستر اچ پی با ارائه مشاوره تخصصی و تضمین اصالت کالا، امکان خرید CPU سرور HP و خرید رم سرور اچ پی و تجهیزات مرتبط را برای شما در انواع مختلف مدل‌ها فراهم می کند.

سخن پایانی: پایداری سرور، سنگ بنای کسب وکار شما

تست CPU سرور یک فرآیند فنی پیچیده نیست، اما اهمیتی استراتژیک در تضمین پایداری و عملکرد زیرساخت IT شما دارد. با صرف چند ساعت زمان و استفاده از ابزارهای قدرتمندی مانند Prime95 در ویندوز و stress-ng در لینوکس، می توانید از سلامت مغز متفکر سرور خود اطمینان حاصل کرده و از وقوع فجایع پرهزینه در آینده جلوگیری کنید. این یک سرمایه گذاری هوشمندانه روی پایداری و اعتبار سرویس های شماست.

اقدام شما: آیا سرورهای شما برای مقابله با بارهای کاری سنگین آماده هستند؟ همین امروز با استفاده از این راهنما، سلامت پردازنده های خود را بسنجید. اگر در حین تست با مشکلی مواجه شدید یا نیاز به مشاوره تخصصی برای ارتقا یا کانفیگ سرورHP  خود دارید، تیم متخصصان مستر اچ پی آماده پاسخگویی به شماست.

پرسش های متداول

1. یک تست استرس CPU باید چقدر طول بکشد؟

برای یک بررسی استاندارد، حداقل ۴ تا ۶ ساعت توصیه می شود. برای سرورهای بسیار حساس و حیاتی که باید پایداری ۲۴/۷ داشته باشند، اجرای تست به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت می تواند اطمینان بیشتری ایجاد کند.

2. دمای امن برای CPU سرور در حین تست استرس چقدر است؟

این مقدار به مدل CPU بستگی دارد، اما به عنوان یک قانون کلی، دمای پایدار زیر ۸۵ درجه سانتی گراد ایده آل است. رسیدن به دمای ۹۰-۹۵ درجه یک هشدار جدی برای بررسی سیستم خنک کننده است و دماهای بالاتر از آن خطرناک محسوب می شود و باید تست متوقف گردد.

3. آیا تست استرس می تواند به CPU سرور آسیب بزند؟

اگر سیستم خنک کننده سرور به درستی کار کند، خیر. پردازنده های مدرن دارای مکانیزم های حفاظتی (Thermal Throttling) هستند که در صورت افزایش بیش از حد دما، فرکانس خود را کاهش می دهند تا از آسیب جلوگیری کنند. با این حال، اجرای این تست روی سیستمی با خنک کننده معیوب می تواند ریسک آفرین باشد.

4. تفاوت اصلی بین Benchmark و Stress Test چیست؟

Benchmark (مانند Geekbench یا Cinebench) برای اندازه گیری حداکثر عملکرد پردازنده در یک بازه زمانی کوتاه طراحی شده است. در مقابل، Stress Test (مانند Prime95) برای سنجش پایداری پردازنده تحت بار سنگین و مداوم در یک بازه زمانی طولانی طراحی شده است و هدف اصلی آن یافتن خطا و اطمینان از ثبات سیستم است، نه صرفاً ثبت یک امتیاز.