هارد سرور چیست؟

هارد سرور

هارد سرور نوعی هارد درایو (HDD یا SSD) است که به طور خاص برای استفاده در سرورها و محیط‌های دیتاسنتری طراحی شده است. این هاردها برای مدیریت حجم بالای داده، اطمینان از پایداری طولانی‌مدت، عملکرد بالا و تحمل بار کاری سنگین بهینه‌سازی شده‌اند. هاردهای سرور باید بتوانند به صورت مداوم (24/7) کار کنند و قابلیت اطمینان بالاتری نسبت به هاردهای معمولی داشته باشند.

تفاوت هارد سرور با هارد معمولی

پایداری و دوام:

هاردهای سرور برای کارکرد مداوم طراحی شده‌اند و دارای قطعات باکیفیت‌تر و طول عمر بالاتری هستند.
تحمل بار کاری (Workload):

هارد سرور می‌تواند بار کاری سنگین‌تر و همزمانی درخواست‌های I/O بیشتری را مدیریت کند.
سرعت:

هاردهای سرور معمولاً دارای سرعت چرخش بالاتر (برای HDD) یا دسترسی سریع‌تر به داده‌ها (برای SSD) هستند.
پشتیبانی از RAID:

اکثر هاردهای سرور از فناوری RAID برای بهبود عملکرد و امنیت داده‌ها پشتیبانی می‌کنند.
امنیت:

برخی هاردهای سرور دارای قابلیت رمزگذاری سخت‌افزاری هستند.
خطایابی (Error Correction):

هاردهای سرور دارای قابلیت تصحیح خطا (ECC) هستند که از بروز خطاهای داده جلوگیری می‌کند.

انواع هارد سرور

1. هارد دیسک (HDD):
ویژگی‌ها:
دارای قطعات مکانیکی با دیسک‌های چرخان.
مناسب برای ذخیره‌سازی حجم زیادی از داده‌ها با هزینه پایین‌تر.
سرعت چرخش:
هاردهای سرور HDD معمولاً دارای سرعت‌های 7200RPM، 10K RPM یا 15K RPM هستند.
هرچه سرعت بالاتر باشد، عملکرد سریع‌تر خواهد بود.
کاربرد:
مناسب برای آرشیو داده، سیستم‌های بکاپ و برنامه‌هایی که به سرعت بالا نیاز ندارند.
2. درایو حالت جامد (SSD):
ویژگی‌ها:
بدون قطعات متحرک؛ دسترسی سریع‌تر به داده‌ها.
IOPS (دستورات ورودی/خروجی در ثانیه) بالاتر نسبت به HDD.

انواع SSD:

• SATA SSD: ارزان‌تر، اما نسبت به NVMe سرعت کمتری دارد.
• NVMe SSD: سرعت بسیار بالا با تأخیر کم؛ مناسب برای بارهای کاری سنگین.

کاربرد:
مناسب برای دیتابیس‌های پرترافیک، مجازی‌سازی و تحلیل داده‌ها.
3. هاردهای هیبریدی (SSHD):
ترکیبی از HDD و SSD.
بخش کوچکی از SSD برای کشینگ (Caching) استفاده می‌شود تا عملکرد بهتری ارائه دهد.

هارد سرور HP بعد از پردازنده و رم سرور، اصلی ترین قطعه پردازشی و ذخیره سازی دیتا در سرورهای اچ پی می باشد. هارد ها انواع و اقسام گوناگونی دارند اما امروزه در بخش بندی هاردهای سرور، نوع دیسک سخت یا HDD و نوع درایو حالت جامد یا SSD قرار می گیرند که از نظر ساختار بسیار متفاوت از یکدیگر هستند. هنگام خرید هارد برای استفاده در سرور، نحوه اتصال آنها ، ظرفیت ذخیره سازی و نرخ انتقال و سایر موارد و ویژگی های دیگر، در انتخاب درست آن موثر هستند.

قیمت هارد سرور
بسته به برند تولید کننده، ظرفیت و نوع هارد سرور، قیمت انواع هارد سرور متفاوت هستند. در این بخش سعی شده تا بروزترین لیست قیمت هارد سرور را در اختیار کاربران قرار دهیم. برای مثال درایوهای SSD قیمتی بسیار بالاتر از هاردهای سرور HDD دارند اما معمولاً هاردهای HDD، با ظرفیت های بالاتری تولید می شوند. البته از نسل جدید حافظه های ذخیره سازی مانند NVMe نمی توان گذشت که البته قیمت بسیار بالاتری دارند اما در عین حال بهره وری و سرعت را دو چندان می‌کنند.

تمامی سرورهای اخیر برند HPE ، از نحوه اتصال بدون قطعی و خاموشی که با نام Hot-Plug شناخته می شود، استفاده می کنند. هارد ها معمولاً داخل نگهدارنده ای به نام کیج (Cage) قرار گرفته و به سهولت داخل سرور نصب می شوند. باید توجه داشت سایز هاردهای سرور در دو فرمت LFF و SFF شناخته می شوند.

انواع هارد دیسک از لحاظ سایز
LFF مخفف Large Form Factor بوده که به معنی سایز بزرگ بوده (این هاردها را با نام هاردهای 3.5 اینچی نیز می شناسند) و SFF به معنی Small Form Factor (سایز 2.5 اینچی) که نشانگر سایز کوچک هاردها است.

از نظر اندازه هاردهای LFF از هاردهای SFF بزرگتر هستند و کیج یا نگهدارنده هارد سرور آنها متفاوت هستند. هاردها برای بازدهی و امنیت بیشتر در سرورها، معمولاً از قطعه ای به نام رید کنترلر استفاده می کنند که عمل RAID را مدیریت و کنترل می کند.

چینش هارد ها و اینکه چه میزان ظرفیت ذخیره سازی برای کسب و کار شما مناسب است.

هارد سرور چیست؟

طراحی هاردهای کامپیوترهای شخصی، از نظر سرعت و کاربری، ضعیف تر از نوع تجاری (Enterprise) می باشد. منظور از هارد های اینترپرایز، همان هاردهای مورد استفاده در سرور و استوریج های با ظرفیت بالا است.

فرم فاکتور (اندازه) هارد سرور

LFF (Large Form Factor):

اندازه 3.5 اینچی.
معمولاً برای HDD استفاده می‌شود و ظرفیت‌های بالاتری ارائه می‌دهد.
مناسب برای ذخیره‌سازی حجم زیاد داده.
SFF (Small Form Factor):

اندازه 2.5 اینچی.
برای SSD و HDD با سرعت بالا (10K RPM یا 15K RPM) استفاده می‌شود.
مناسب برای صرفه‌جویی در فضای رک و کاهش مصرف برق.

پورت‌های اتصال هارد سرور

SATA (Serial ATA):

سرعت پایین‌تر (تا 6Gbps) اما هزینه کمتر.
مناسب برای آرشیو داده و بکاپ.
SAS (Serial Attached SCSI):

سرعت بالا (تا 12Gbps) و قابلیت اطمینان بیشتر.
مناسب برای محیط‌های دیتاسنتری و بارهای کاری سنگین.

NVMe (Non-Volatile Memory Express):

اتصال مستقیم به گذرگاه PCIe.
سرعت بسیار بالا و تأخیر کم.
مناسب برای برنامه‌های حیاتی که نیاز به کارایی بالا دارند.

انتخاب هارد مناسب برای سرور

نوع بار کاری (Workload):

برای ذخیره‌سازی عمومی: HDD.
برای پردازش داده‌های سریع و سنگین: SSD یا NVMe.
ظرفیت:

برای آرشیو داده: HDD با ظرفیت بالا (4TB، 8TB و بیشتر).
برای سرعت بالا: SSD با ظرفیت متوسط.
امنیت و پایداری:

هاردهایی با قابلیت تصحیح خطا (ECC) و پشتیبانی از RAID.
فضای فیزیکی:

اگر فضای رک محدود است، از هاردهای SFF استفاده کنید.
بودجه:

HDD ارزان‌تر است، اما SSD سرعت و کارایی بالاتری ارائه می‌دهد.
برندهای معتبر هارد سرور
HPE (HP Enterprise):

ارائه‌دهنده هاردهای SAS، SATA و SSD مخصوص سرورهای HP.

Seagate:

برند پیشرو در تولید HDD و SSD با کیفیت بالا.
Western Digital (WD):

هاردهای مخصوص دیتاسنتر و سرور با طول عمر بالا.
Toshiba:

تولیدکننده HDD و SSD با قابلیت اطمینان بالا.
Intel:

تولیدکننده SSD و NVMe با عملکرد عالی.

نکات مهم در نگهداری هارد سرور

نظارت بر سلامت هارد:

استفاده از ابزارهایی مانند SMART Monitoring برای پیش‌بینی خرابی.
پشتیبان‌گیری (Backup):

داشتن نسخه پشتیبان از داده‌ها برای جلوگیری از از دست رفتن اطلاعات.

RAID:

استفاده از ریدبندی (RAID 1، RAID 5، RAID 10) برای اطمینان از عملکرد و امنیت داده‌ها.
خنک‌سازی:

اطمینان از خنک بودن فضای رک برای افزایش عمر هارد.
جمع‌بندی
هارد سرور بخش حیاتی از زیرساخت سرورها است که تأثیر مستقیمی بر عملکرد و قابلیت اطمینان سیستم دارد. انتخاب نوع هارد (HDD، SSD یا NVMe)، فرم فاکتور (SFF یا LFF) و نوع اتصال (SATA، SAS یا NVMe) باید بر اساس نیازهای کاری، بودجه و ظرفیت مورد نظر انجام شود. برندهای معتبر و نظارت مستمر بر سلامت هارد از خرابی‌های احتمالی جلوگیری می‌کنند و کارایی سرور را تضمین می‌کنند.

بهترین هارد برای سرور

انتخاب بهترین هارد برای سرور به نوع کاربری سرور، بودجه، و نیاز به سرعت یا ظرفیت بستگی دارد. در ادامه، بهترین انواع هارد برای کاربردهای مختلف سرور را معرفی می‌کنم تا بتوانید بسته به نیازتان تصمیم بگیرید:

۱. هارد SAS Enterprise – مناسب برای کارهای سنگین و دیتاسنتر

مثال:

HPE 1.2TB 10K RPM SAS 12G Enterprise

Seagate Exos 15K SAS

سرعت بالا (10K تا 15K RPM)
عمر طولانی و تحمل بار کاری ۲۴/۷
مناسب برای دیتابیس، مجازی‌سازی، و سرورهای سازمانی

۲. هارد SATA Enterprise – مناسب برای بکاپ و ذخیره‌سازی با هزینه کمتر

مثال:

HPE 2TB 7.2K RPM SATA LFF

Western Digital Gold 4TB SATA

قیمت مناسب‌تر از SAS
سرعت پایین‌تر (۷۲۰۰ RPM)
مناسب برای آرشیو، بکاپ و استفاده‌های سبک

۳. هارد SSD Enterprise – بهترین انتخاب برای سرعت و پاسخ‌دهی بالا

مثال:

HPE 960GB SATA RI (Read Intensive) SSD

Samsung PM893 / Intel D3-S4510

بدون قطعات مکانیکی، سرعت فوق‌العاده
مناسب برای سرورهای وب، اپلیکیشن‌های پرترافیک، و مجازی‌سازی
قیمت بالاتر ولی عملکرد بسیار بهتر

۴. NVMe SSD – برای بالاترین عملکرد و کمترین تأخیر

مثال:

HPE 1.6TB NVMe U.2

Samsung PM1733 NVMe

سرعت چند برابری نسبت به SATA و SAS
برای سرورهای نسل جدید با پشتیبانی از PCIe/NVMe
مناسب برای AI، پردازش لحظه‌ای، و دیتاسنترهای مدرن

کدام را انتخاب کنم؟
نوع کاربری بهترین نوع هارد
سرور فروشگاهی یا اداری سبک SATA Enterprise یا SSD
سرور دیتابیس و مجازی‌سازی SAS 10K/15K یا SSD
سرور ابری یا پرترافیک SSD یا NVMe SSD
بکاپ و آرشیو طولانی مدت SATA 7200 RPM

۱. سایز ۳.۵ اینچ (LFF – Large Form Factor)

ویژگی‌ها:

معمولاً درایوهای SATA و SAS با ظرفیت بالا

مناسب برای آرشیو، بکاپ و ذخیره‌سازی‌های حجیم

توان مصرفی بیشتر نسبت به سایزهای کوچکتر

کاربرد:

سرورهای ذخیره‌سازی و فایل سرورها

سیستم‌های NAS و SAN

محیط‌هایی که ظرفیت بیشتر از سرعت مهم‌تر است

مثال‌ها:

HPE 4TB LFF SATA 7.2K

Seagate Exos 12TB LFF SAS

۲. سایز ۲.۵ اینچ (SFF – Small Form Factor)

ویژگی‌ها:

مناسب برای هاردهای SAS و SSD

فضای کمتر اشغال می‌کند، مصرف برق پایین‌تر

قابلیت قرار دادن هاردهای بیشتر در یک یونیت (مثلاً ۸ یا ۱۰ عدد در یک 1U)

کاربرد:

سرورهای رک‌مونت (مانند HP DL380، DL360)

کاربردهای پرترافیک با نیاز به IOPS بالا (مثلاً دیتابیس، مجازی‌سازی)

مثال‌ها:

HPE 600GB 10K 2.5 SAS

Samsung 960GB 2.5 SATA SSD

 ۳. فرم‌فکتورهای جدید (NVMe / U.2 / M.2 / EDSFF)

با پیشرفت تکنولوژی، فرم‌فکتورهای جدیدتری نیز به‌ویژه برای SSDهای سروری معرفی شده‌اند:

نوع ویژگی
M.2 بسیار کوچک، بدون کابل، مناسب برای بوت یا کش
U.2 (2.5 اینچ با NVMe) شبیه SFF اما با پرفورمنس بسیار بالاتر
EDSFF (E1.S / E1.L / E3.S) نسل جدید برای دیتاسنترها، سرعت بالا و تراکم زیاد

جمع‌بندی انتخاب بر اساس نیاز:
نیاز شما فرم‌فکتور پیشنهادی
ظرفیت بالا با هزینه کمتر ۳.۵ اینچ SATA
کارایی بالا و فضای کمتر ۲.۵ اینچ SAS یا SSD
سرعت بسیار بالا U.2 یا NVMe M.2

اگر بفرمایید چه نوع سروری دارید یا چه کاری می‌خواهید انجام دهید (مثلاً وب‌سرور، بکاپ، فروشگاهی یا دیتابیس)، می‌توانم دقیق‌ترین فرم‌فکتور مناسب را برایتان انتخاب کنم.