قطع برق و نوسانات جریان الکتریکی میتوانند مشکلات جدی برای سرورها و تجهیزات دیجیتال ایجاد کنند. اگر برق قطع شود، اتاقهای سرور و مراکز داده ممکن است از کار بیفتند و این موضوع میتواند منجر به از دست رفتن اطلاعات، آسیب به سختافزارها و هزینههای سنگین برای کاربران شود. جهت جلوگیری از این مشکلات، دستگاهی به نام یو پی اس (UPS Server) تولید شده است.
این دستگاه به صورت یک منبع تغذیه بدون وقفه عمل میکند و در زمان قطع برق یا نوسانات جریان، برق مورد نیاز تجهیزات را تامین میکند. این دستگاه نه تنها از قطع ناگهانی برق جلوگیری میکند، بلکه از تجهیزات در برابر نوسانات ولتاژ و نویزهای الکتریکی نیز محافظت میکند.
یو پی اس (UPS Server) چیست؟
یو پی اس سرور دستگاهی است که برق را بدون وقفه به سرور منتقل میکند. این وسیله بین منبع برق و سرور قرار میگیرد و در زمانهایی که برق شهری قطع یا ناپایدار میشود، انرژی مورد نیاز را از طریق باتریهای داخلی خود تامین میکند. این دستگاه دو منبع انرژی دارد: یکی برق شهری و دیگری باتری ذخیره کننده.
در شرایط عادی که برق ورودی پایدار است، یو پی اس باتریها را شارژ کرده و آماده نگه میدارد. در صورت افت ولتاژ یا قطعی برق، یو پی اس بهسرعت وارد عمل شده و انرژی مورد نیاز سرور را از طریق باتری تامین میکند. سرورها به دلیل نگهداری اطلاعات حساس و مهم، نیاز به محافظت ویژهای دارند.
یو پی اس (UPS Server) علاوه بر تامین برق پایدار، میتواند نویزها و اختلالات موجود در جریان برق را نیز کاهش دهد. این ویژگی از آسیبهای احتمالی به پاور یا دیگر قطعات سرور جلوگیری میکند. یکی دیگر از قابلیتهای این دستگاه، تنظیمات خودکار آن است. برخی مدلها میتوانند زمانی که باتری در حال خالی شدن است، به سیستم عامل پیام دهند تا سرور به صورت ایمن خاموش شود. این کار از بههم ریختن اطلاعات جلوگیری کرده و خاموش شدن سرور را به شکلی کنترل شده انجام میدهد.
کاربرد یو پی اس (UPS Server) در سرورها
سرورها طوری طراحی شدهاند که همیشه روشن بمانند و خدمات مختلف را به کاربران عرضه کنند. قطع شدن فعالیت سرور میتواند در بسیاری از موارد ضررهای مالی یا مدیریتی به همراه داشته باشد. در اینجا برخی از کاربردهای یو پی اس (UPS Server) برای سرورها توضیح داده شده است:
– جلوگیری از خاموشی ناگهانی
وقتی برق قطع شود، اگر سرور منبع برق جایگزین نداشته باشد، ناگهان خاموش میشود. این اتفاق میتواند باعث از دست رفتن اطلاعات و ایجاد مشکل در پایگاههای داده شود. یو پی اس این مشکل را حل میکند و زمان کافی برای مدیریت شرایط فراهم میکند.
– کاهش نوسانات برق
شبکههای برق گاهی دچار افت یا افزایش ولتاژ میشوند که میتواند به سرور آسیب بزند که یو پی اس (UPS Server) میتواند برق ورودی را تنظیم کند و از ایجاد آسیب جلوگیری کند.
– خاموشی امن سرور
برخی یو پی اسها دارای نرمافزارهایی هستند که هنگام کم شدن شارژ باتری، به سرور پیام میفرستند. این پیام به سرور فرصت میدهد اطلاعات ذخیره شود و سپس به صورت کامل و امن خاموش شود.
اجزای اصلی یو پی اس در سرورها
یو پی اس (UPS Server) از سه بخش اصلی تشکیل شده که این سه بخش اصلی باعث میشوند یو پی اس همیشه آماده باشد و در هر لحظه برق مورد نیاز سرورها و تجهیزات دیگر را تامین کند. هرکدام از این بخشها وظیفه خاصی دارند و باعث میشوند دستگاه درست کار کند:
- باتری: این قسمت مثل یک مخزن انرژی عمل میکند. وقتی برق ورودی پایدار باشد، باتری شارژ میشود. ظرفیت باتری به میزان ولتاژ و آمپر ساعت آن بستگی دارد. هرچه باتری بزرگتر و قویتر باشد، مدت زمان بیشتری میتواند برق تولید کند. نوع باتریها متفاوت است؛ برخی از آنها از جنس اسید سرب هستند که ارزانترند اما سنگینتر بوده و زودتر خراب میشوند. نوع دیگر، باتریهای لیتیومی هستند که سبکترند و عمر بیشتری دارند، اما قیمت بالاتری دارند.
- شارژر: این بخش وظیفه دارد برق شهری را به جریانی تبدیل کند که باتری بتواند آن را ذخیره کند. وقتی برق در حالت عادی باشد، شارژر باتری را پر میکند. شارژر به گونهای ساخته شده که ولتاژ و جریان را تنظیم کند تا باتری آسیب نبیند. اگر شارژر کیفیت خوبی داشته باشد، عمر باتری نیز بیشتر خواهد شد.
- مبدل (اینورتر): اگر برق قطع شود یا افت کند، اینورتر خیلی سریع انرژی ذخیره شده در باتری را به برق قابل استفاده برای سرور تبدیل میکند. سرعت عملکرد این بخش بسیار مهم است. هرچه اینورتر قویتر باشد، میتواند دستگاههای بیشتری را پشتیبانی کند. همچنین، در برخی مدلها، برق خروجی اینورتر به شکل موج سینوسی کامل است که برای دستگاههای حساس مثل سرورها بهتر است، چون نوسانات و نویز را کاهش میدهد.
انواع یو پی اس
یو پی اس (UPS Server) سرور را عموما در سه مدل اصلی دسته بندی میکنند:
- آفلاین:
این مدل از سادهترین ساختار برخوردار است. در زمان عادی، جریان برق به طور مستقیم به سرور منتقل میشود. به محض قطع جریان اصلی، واحد کنترل، برق ذخیره شده در باتری را فعال میکند. نکتهی مهم آن، ارزان بودن و طراحی فشرده است. ولی محافظت در برابر نوسانات کم رنگتر خواهد بود. به عبارتی، اگر ولتاژ ورودی کمی بالا یا پایین برود، یو پی اس آفلاین آن را چندان تصحیح نمیکند و امکان دارد برخی ناپایداریها به سرور برسد.
- آنلاین:
برای سیستمهای حساس مانند دیتاسنترهای بزرگ از این مدل استفاده میگردد. در این دستگاه، برق ورودی مرتب از فیلتر تبدیل دوتایی میگذرد: نخست به جریان مستقیم بدل میشود، سپس دوباره به شکل متناوب سینوسی بازمیگردد. در نتیجه، خروجی همیشه خالص است و اختلالات برق شهری را کم میکند. هروقت برق قطع شود، سوییچ زدن به حالت باتری هیچ تاخیری ندارد. برخی آن را «زمان انتقال صفر» مینامند. قیمت این مدلها اغلب بالاتر است و برای سازمانهای پیشرفته، بسیار راهگشا هستند.
- لاین اینتراکتیو:
ترکیبی از مزایای آفلاین و آنلاین است که انرژی باتری و قابلیت اصلاح ولتاژ را همزمان استفاده میکند. ترانس تقویت کنندهای در ساختار آن گنجانده شده تا وقتی تغییر ولتاژ رخ میدهد، خروجی را پایدار نگه دارد. در صورت قطع برق، باتری وارد میدان میشود. سرعت واکنش این یو پی اس (UPS Server) نسبتا بالا است اما مانند مدل آنلاین به طور۱۰۰درصد نویز را حذف نمیکند. با این حال، برای بسیاری از اتاقهای سروری که جریان برق ناپایدار ندارند، انتخابی عالی محسوب میشود.
در مجموع، هرکدام از این سه مدل ساختار خاص خود را دارند و انتخاب نسبت به بودجه، حساسیت تجهیزات و شرایط برق شبکه متفاوت خواهد بود.
چه زمانی نباید از یو پی اس آفلاین استفاده کرد؟
یو پی اس (UPS Server) آفلاین، اگرچه استفاده و نصب سادهای دارد و هزینه کمتری نسبت به مدلهای دیگر دارد، اما نمیتواند همه نیازها را برطرف کند. برخی دستگاهها و سیستمها آنقدر حساس هستند که حتی کوچکترین تغییر در جریان برق میتواند آنها را دچار مشکل کند.
اگر دستگاه یا سروری که استفاده میکنید، حتی برای کسری از ثانیه نمیتواند قطعی یا کاهش ولتاژ را تحمل کند، یو پی اس آفلاین نمیتواند این نیاز را برآورده کند. دلیل آن این است که این نوع دستگاه برای انتقال از برق شهری به باتری، چند میلیثانیه زمان نیاز دارد که همین تاخیر میتواند مشکلساز شود.
همچنین اگر سرور یا دستگاه شما به توان بالایی نیاز دارد (چند کیلوولت آمپر یا بیشتر)، یو پی اس آفلاین نمیتواند بهخوبی از آن پشتیبانی کند. این مدل معمولا برای تجهیزات سبکتر تولید شده و برای سیستمهای بزرگ یا مراکز داده مناسب نیست.
این مدل به صورت مستقیم برق شهری را به دستگاهها منتقل میکند. اگر برق منطقهای که در آن هستید نوساناتی داشته باشد (مثل کاهش یا افزایش ولتاژ)، این نوسانات بدون هیچ تغییری به دستگاه منتقل میشود. در مکانهایی که جریان برق پایدار نیست، یو پی اس آفلاین انتخاب خوبی به حساب نمیآید.
برخی سرورها نیاز دارند که در زمان خاموشی بهصورت دقیق و کنترلشده مدیریت شوند. یو پی اس (UPS Server) آفلاین چنین امکاناتی را ندارد و برای سرورهایی که به ارتباط نرمافزاری پیشرفته نیاز دارند، گزینهای محدود محسوب میشود. در کل، یو پی اس آفلاین در شبکههای کوچک و دستگاههایی که حساسیت زیادی ندارند کارکردی مناسب دارد. در صورتی که تجهیزات شما از اهمیت زیادی برخوردار باشند و افت و خیز جریان بیشتر دیده شود، بهتر است از گزینههای آنلاین یا لاین اینتراکتیو استفاده کنید.
اهمیت استفاده از یو پی اس (UPS Server) در اتاق سرور
سرورها همیشه در حال پردازش اطلاعات هستند و معمولا بخش اصلی یک سازمان محسوب میشوند. بسیاری از کارهای مهم، مثل درخواستهای کاربران یا کارمندان، به عملکرد بیوقفه سرورها وابسته است. اگر برق قطع شود یا مشکلی در جریان برق پیش بیاید، این فرایندها دچار اختلال میشوند و ممکن است زمان و پول زیادی هدر رود. در زیر، دلایل مهم نیاز به یو پی اس در اتاق سرور آورده شده است:
جلوگیری از نابودی اطلاعات
وقتی برق به طور ناگهانی قطع شود، احتمال دارد اطلاعاتی که در حال پردازش هستند، حذف شوند یا آسیب ببینند. یو پی اس (UPS Server) اجازه میدهد قبل از خاموش شدن، وضعیت فعلی سیستم ذخیره شود تا هیچ اطلاعات باارزشی از بین نرود.
محافظت از تجهیزات پرهزینه
سرورها، سوئیچها و روترها قیمت بالایی دارند و نوسانات برق یا شوکهای الکتریکی ممکن است به قطعات اصلی آنها مانند مادربرد یا منبع تغذیه آسیب جدی وارد کند. یو پی اس مانند یک لایه حفاظتی عمل میکند و از خرابی قطعات جلوگیری میکند.
مدیریت بهتر در شرایط اضطراری
قطعی برق معمولا قابل پیشبینی نیست و ممکن است در هر زمانی اتفاق بیفتد. در چنین مواقعی، یو پی اس کمک میکند که سرورها برای مدتی روشن بمانند تا تیم فناوری اطلاعات بتواند آنها را به صورت ایمن خاموش کند یا مشکل برق را بررسی کند.
تنظیم ولتاژ برای جلوگیری از آسیب
در برخی مناطق، کاهش ولتاژ یا افت جریان برق ممکن است بارها رخ دهد. یو پی اس (UPS Server) میتواند از باتری خود استفاده کرده و ولتاژ را در سطح عادی نگه دارد. این عملکرد باعث میشود اجزای حساس سرور تحت تاثیر این نوسانات قرار نگیرند و فعالیت بدون وقفه ادامه داشته باشد. همچنین یو پی اس سرور به عنوان یکی از تجهیزات ضروری در اتاقهای سرور، از زیانهای ناشی از قطعی برق و افزودن هزینههای جانبی جلوگیری میکند
نصب یو پی اس (UPS Server)
برای نصب یو پی اس (UPS Server) در اتاق سرور، باید مراحل مشخصی را طی کنیم تا دستگاه به درستی کار کند و مشکلی برای محیط ایجاد نشود. این مراحل به صورت زیر هستند:
- محاسبه توان مورد نیاز: ابتدا باید میزان برق مصرفی تجهیزات را مشخص کنیم. این مقدار معمولا بر اساس وات یا ولتآمپر اندازهگیری میشود. اگر این عدد دقیق محاسبه شود، میتوان دستگاهی انتخاب کرد که در شرایط اضطراری عملکرد خوبی داشته باشد.
- انتخاب محل مناسب: یو پی اس باید در جایی قرار بگیرد که خشک و خنک باشد. گرمای زیاد عمر باتری را کاهش میدهد. همچنین باید فضایی برای جریان هوا وجود داشته باشد تا دستگاه بیش از حد گرم نشود.
- اتصال سیمها: دستگاههای مختلف مثل سرورها باید به خروجی یو پی اس وصل شوند. همچنین برق ورودی از پریز به یو پی اس متصل میشود. نصب سیم ارت و محافظهای لازم هم ضروری است تا خطرات احتمالی مثل اتصال کوتاه کاهش پیدا کند.
- تنظیمات نرمافزاری: برخی مدلهای یو پی اس (UPS Server) قابلیت اتصال به سرور از طریق USB یا شبکه را دارند. این ویژگی امکان نصب نرمافزار مدیریتی را فراهم میکند. با استفاده از این نرمافزار، در صورت کاهش شارژ باتری یو پی اس، سرورها به صورت ایمن و کنترلشده خاموش میشوند.
- بررسی عملکرد: بعد از نصب، باید مدتی عملکرد دستگاه را زیر نظر بگیریم. این شامل بررسی شارژ و تخلیه باتری، ولتاژ خروجی و کارایی دستگاه است. اگر مشکلی وجود داشته باشد، باید آن را برطرف کنیم.
نکات مهم برای انتخاب و خرید UPS سرور
خرید یو پی اس (UPS Server) برای سرور، فقط انتخاب یک دستگاه معمولی نیست. باید به چند نکته توجه کنید تا دستگاه به درستی کار کند و نیازهای شما را برطرف کند:
– ابتدا باید میزان برق مورد نیاز سرور و تجهیزات جانبی را محاسبه کنید. بهتر است دستگاهی انتخاب کنید که توان آن ۲۰ تا ۳۰ درصد بیشتر از نیاز شما باشد. این کار باعث میشود دستگاه تحت فشار زیاد قرار نگیرد و عمر بیشتری داشته باشد.
– اگر سرور شما حساس است یا در منطقهای هستید که برق ناپایدار است، مدلهای آنلاین انتخاب بهتری هستند. اما اگر مصرف برق کمتر است و حساسیت زیادی ندارید، مدلهای سادهتر مثل لاین اینتراکتیو یا آفلاین هم کافی خواهند بود.
– باید مشخص کنید که سرور شما در زمان قطع برق، به چه مدت برق نیاز دارد. گاهی فقط چند دقیقه کافی است تا سرور بهصورت ایمن خاموش شود، اما در برخی موارد ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشید. ظرفیت باتری دستگاه باید بر اساس این نیاز انتخاب شود.
– برخی یو پی اس (UPS Server) برای نصب در رک طراحی شدهاند و فضای کمتری اشغال میکنند. برخی دیگر به صورت ایستاده روی زمین قرار میگیرند. اگر فضای اتاق سرور محدود است، مدلهای رکمونت گزینه بهتری هستند.
– برخی مدلها نمایشگر دیجیتال دارند که اطلاعاتی مثل میزان شارژ باتری و ولتاژ را نشان میدهد. همچنین، برخی دستگاهها قابلیت ارسال پیام به سرور را دارند تا در صورت بروز مشکل، سرور بهصورت ایمن خاموش شود.
خرید قطعات سروری از سایت مستر اچ پی
مستر اچ پی یکی از معتبرترین مراکز فروش و عرضه کننده قطعات سرور HP در ایران است. این مجموعه با داشتن مشاوره تخصصی، تضمین اصالت کالا و گارانتی معتبر، امکان خرید مطمئن انواع تجهیزات سرور از جمله رم سرور، هارد سرور و سرورهای HP را فراهم میکند. مستر اچ پی با تیمی از کارشناسان با تجربه ، به شما کمک میکند تا قطعاتی متناسب با نیازها و بودجه خود انتخاب کنید. همچنین خدمات پس از فروش و پشتیبانی فنی تیم ما، تجربهای رضایتبخش را برای مشتریان فراهم میکند.
جمع بندی
یو پی اس سرور از جمله تجهیزات اصلی برای حفظ جریان برق پایدار در اتاق سرور است که از سه بخش اصلی تشکیل شده است: باتری که انرژی را ذخیره میکند، شارژر که باتری را شارژ میکند و مبدل (اینورتر) که انرژی DC را به AC تبدیل میکند. این اجزا کمک میکنند تا در زمان قطع برق یا نوسانات شدید، سرورها بدون خاموشی کار خود را ادامه دهند. مدلهای مختلفی از یو پی اس (UPS Server) وجود دارد؛ مدلهای سادهتر مانند آفلاین هزینه کمتری دارند، اما توانایی محدودی در پشتیبانی از تجهیزات دارند.
در مقابل، مدلهای آنلاین به دلیل حفاظت بیشتری که ارائه میدهند، گزینه بهتری برای تجهیزات حساس به شمار میآیند. در زمان نصب و راهاندازی یو پی اس سرور باید نکات مختلفی مانند ظرفیت مورد نیاز، نحوه کابل کشی و مدیریت نرمافزارهای مربوطه بررسی شوند. همچنین، انتخاب ظرفیت باتری و مدت زمان برقرسانی باید متناسب با نیازهای سیستم انجام شود. در نهایت، اگر نوع مناسب یو پی اس انتخاب شود و از اصول نگهداری آن پیروی شود، سرورها از مشکلات ناشی از قطع برق دور میمانند و کاربران نیز دچار اختلال نمیشوند.
سوالات متداول
1) تفاوت یو پی اس آنلاین و آفلاین چیست؟
یو پی اس آنلاین همیشه برق را از باتری تامین میکند و هیچ وقفهای در انتقال برق وجود ندارد. یو پی اس آفلاین تنها در هنگام قطعی برق فعال میشود. این نوع یو پی اس ممکن است باعث ایجاد وقفهای کوتاه، در حد چند میلیثانیه، در تامین برق شود. همچنین در نظر داشته باشید که یو پی اس آنلاین برای تجهیزات حساستر مناسبتر است.
2) چگونه یک یو پی اس مناسب انتخاب کنیم؟
انتخاب یو پی اس سرور به عواملی مانند توان مصرفی دستگاهها، مدت زمان پشتیبانی مورد نیاز، نوع تجهیزات متصل و بودجه شما بستگی دارد. مشاوره با کارشناسان فنی تیم مستر اچ پی میتواند به انتخاب بهتر شما کمک کند.
3) چه کسانی به یو پی اس نیاز دارند؟
یو پی اس (UPS Server) برای افرادی که به تامین برق پایدار نیاز دارند، بسیار کاربردی است. این دستگاه برای محافظت از تجهیزات حساس مانند کامپیوترها و دستگاههای گران قیمت در برابر قطعی برق و نوسانات ولتاژ ضروری است.
4) چگونه بفهمیم یو پی اس سرور ما خراب شده است؟
نشانههایی مانند کاهش زمان پشتیبانی، صدای غیرعادی فن یا آلارم مداوم نشاندهنده خرابی احتمالی هستند. در چنین مواردی باید سریعا دستگاه توسط تکنسین بررسی شود.